Tráo hàng thật bằng hàng giả, thậm chí nhét cả gạch đá vào gói hàng để đánh lừa người dùng, đó là những chiêu thức mà kẻ xấu thường xuyên sử dụng để lừa đảo qua mạng. Nạn nhân phần lớn là những người thường xuyên mua hàng online.

Cuối năm là thời điểm mà người dùng có nhu cầu mua sắm cao nhất. Đây cũng là lúc mà các sàn thương mại điện tử (TMĐT) tất bật đưa ra nhiều chương trình ưu đãi khủng để kích cầu mua sắm. 

Khác với thị trường TMĐT vốn đã rất phát triển tại nhiều quốc gia khác, xu thế mua hàng online ở Việt Nam mới chỉ manh nha hình thành và phát triển trong khoảng vài năm trở lại đây. Do vậy, trong quy trình quản lý và xử lý đơn hàng, các sàn TMĐT Việt Nam vẫn còn tồn tại không ít lỗ hổng mà những kẻ có ý đồ xấu có thể dựa vào đó để khai thác.

Mua thẻ nhớ SD nhận thẻ micro SD + vỏ SD. Đây chỉ là một trong những chiêu thức gian lận thương mại khá phổ biến tại Việt Nam. Ảnh: Trọng Đạt

Đó cũng là lý do mà gian lận trực tuyến là một trong những vấn đề mà Việt Nam phải đối mặt trước sự phát triển nóng của thương mại điện tử. Theo báo cáo của tổ chức We Are Social Report, các quốc gia Đông Nam Á có thể mất 260 triệu USD bởi gian lận trực tuyến trong thương mại điện tử. Các quốc gia chịu ảnh hưởng lớn nhất của tình trạng này là 3 nước Thái Lan, Việt Nam và Indonesia.

Do vậy, nếu là tín đồ của Black Friday và Cyber Monday, các bạn nên nắm vững những bí kíp sau đây để tránh việc vô tình trở thành nạn nhân của những trò lừa đảo đội lốt bán hàng qua mạng.

Chọn sàn TMĐT uy tín

Theo Sách trắng TMĐT Việt Nam năm 2019, 74% lượng giao dịch mua sắm trực tuyến năm 2018 tại Việt Nam được thực hiện qua các sàn TMĐT. Có thể nói, các sàn TMĐT cũng chính là các đại siêu thị của người Việt trên môi trường online. Do đó, cũng giống như ngoài đời thực, người dùng nên chọn mua hàng online ở các các sàn TMĐT lớn và có uy tín.

Top 10 doanh nghiệp TMĐT hàng đầu Việt Nam dựa trên số lượng truy cập.

Số liệu: iPrice

Theo thống kê của iPrice, trong Q3 năm 2019, 5 doanh nghiệp TMĐT hàng đầu Việt Nam dựa trên số lượng truy cập lần lượt là Shopee, Sen Đỏ, Thế Giới Di Động, Tiki và Lazada. Tổng lượng truy cập của 5 ông lớn này vượt trội so với phần còn lại. 

Tuy vậy, để chọn cho mình một sàn TMĐT có uy tín không chỉ đơn thuần dựa trên số lượt truy cập, người mua hàng cần tìm hiểu về các chính sách của từng sàn TMĐT đối với việc đổi trả hàng hóa nếu có vấn đề phát sinh. Một số sàn TMĐT hiện nay còn có chính sách hoàn tiền cộng thêm cả chi phí đền bù trong trường hợp người dùng nhận phải hàng kém chất lượng. 

Chỉ nên mua ở gian hàng chính hãng

Đây là điều cần đặc biệt lưu ý nếu như bạn có ý định mua một sản phẩm có giá trị cao thông qua hình thức online. Các sản phẩm giá trị cao phổ biến trên các sàn TMĐT hiện nay chỉ yếu ở mảng điện máy với các mặt hàng như điện thoại, laptop, máy tính bảng hay các thiết bị điện tử - điện lạnh. 

Nhiều thương hiệu lớn đã bắt tay với các sàn TMĐT để tạo ra những gian hàng chính hãng trên mạng. Người dùng nên lựa chọn những gian hàng biết chắc nguồn gốc xuất xứ khi mua hàng online, đặc biệt là với những đơn hàng có giá trị lớn. Ảnh: Trọng Đạt

Nắm bắt xu thế mua sắm online của người dùng, nhiều nhà sản xuất lớn đã thiết lập mối quan hệ hợp tác với các sàn TMĐT để lập nên các gian hàng chính hãng online. Dẫn đầu xu hướng này là LG và Samsung, 2 thương hiệu rất phổ biến và được nhiều người dùng Việt Nam ưa chuộng. 

Người dùng nên cân nhắc giữa việc lựa chọn hàng hóa được phân phối bởi gian hàng chính hãng và các đại lý thứ cấp. Tùy theo thời gian và dòng sản phẩm, một số đại lý sẽ tung ra mức giá thậm chí còn rẻ hơn cả các gian hàng chính hãng. Tuy vậy, việc chọn mua sản phẩm từ chính nhà sản xuất sẽ là sự đảm bảo chắc chắn hơn đối với người dùng. 

Một số sàn TMĐT điện tử hiện cũng trực tiếp đứng ra “ôm hàng” và trở thành đại lý phân phối cho các thương hiệu. Các gian hàng và sản phẩm được bán theo dạng này cũng có độ khả tín cao và ít khả năng bị làm giả. 

Chọn ship COD thay vì thanh toán online

Các sàn TMĐT sẽ cho phép người dùng có thể lựa chọn nhiều hình thức thanh toán khác nhau. Nếu phải so sánh thì việc thanh toán ship COD (trả tiền khi nhận hàng) luôn là hình thức có lợi nhất cho người dùng thay vì thanh toán qua thẻ và ví điện tử. 

Lý do của lựa chọn này bởi người dùng sẽ không phải trả các khoản phí khi thanh toán online. Bên cạnh đó, bạn cũng sẽ không bị “ôm tiền” trong trường hợp thất lạc hàng hóa. Nếu xui xẻo rơi vào tình trạng mất hàng khi đã thanh toán online, thông thường người mua sẽ phải đợi từ 15-30 ngày mới có thể được hoàn lại tiền về tài khoản.

Yêu cầu được đồng kiểm khi nhận hàng

Thực tế cho thấy, khi mua hàng online, xảy ra không ít trường hợp hàng hóa được giao không đúng như những gì mà người mua đã đặt. Không chỉ vậy, việc mua điện thoại nhận được gói hàng bên trong có cục gạch cũng không phải hiếm gặp trong thời buổi hiện nay. 

Việc đồng kiểm là điều rất cần thiết để có thể bảo vệ người mua hàng. Tuy vậy, nhiều sàn TMĐT đã đề ra chính sách không đồng kiểm, đẩy thiệt thòi về phía người sử dụng. Trong ảnh là một đơn hàng mà người dùng không được đồng kiểm. Ảnh: Trọng Đạt

Để có thể tự bảo vệ mình, người mua cần thỏa thuận với người bán để yêu cầu được áp dụng hình thức đồng kiểm. Điều này tức là khi nhận hàng hóa, bạn sẽ bóc hàng ngay trước sự chứng kiến và xác nhận của nhân viên giao hàng. 

Không chỉ phòng ngừa khả năng bị tráo hàng, việc đồng kiểm cũng sẽ giúp người mua giảm bớt rủi ro hàng hóa bị bể vỡ trong quá trình vận chuyển do lỗi của bên giao hàng hoặc người bán. 

Quay camera khi tự mở hàng

Trong trường hợp cửa hàng và sàn TMĐT không chấp nhận đồng kiểm, hay bạn không phải là người trực tiếp nhận hàng, việc quay camera quá trình mở hàng là điều hết sức cần thiết. 

Đây sẽ trở thành một bằng chứng để bảo vệ quyền lợi của bạn trong trường hợp chẳng may bị đánh tráo hay giao nhầm hàng. Vì vậy, hãy nhớ kỹ, luôn phải quay camera khi tự mở hàng mà không có sự chứng kiến của nhân viên giao nhận.